اولویت‌بندی تکنیک‌های تأمین مالی اسلامی مسکن در نظام بانکی کشور با استفاده از روش ویکور

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 شرکت تامین سرمایه بانک ملت

2 بورس اوراق بهادار تهران

چکیده

هدف مقاله پیش‌رو، مرور جامع گزینه‌های بالقوه تأمین مالی اسلامی مسکن از طریق نظام بانکی در ایران و اولویت‌بندی آن‌ها با استفاده از روش ویکور است. مقاله حاضر با تکیه بر مرور ادبیات گسترده موجود در این زمینه، قصد دارد اصول بنیادی متضمن پیاده‌سازی شش روش تأمین مالی اسلامی مسکن شامل مرابحه، اجاره به شرط تملیک، مشارکت کاهنده، تورق، بیع نسیه و استصناع موازی و ویژگی‌های متمایز‌کننده هر یک از آن‌ها را در مقایسه با سایر روش‌ها مشخص و تشریح نموده، سپس با استفاده از نظر خبرگان و روش ویکور، همچنین با توجه به معیارهای اتخاذ شده حقوقی- قانونی، مالی، فقهی و عمومی، آن‌ها را اولویت‌بندی کرده و در نهایت مناسب‌ترین روش (روش‌ها) را برای پیاده‌سازی در حوزه تأمین مالی مسکن ایران معرفی نماید. این مقاله با بهره‌گیری از نظرات خبرگان حوزه مالی اسلامی و تأمین مالی مسکن ادعا می‌کند که تکنیک‌های مشارکت کاهنده، مرابحه و اجاره به شرط تملیک سازگاری بیشتری با آموزه‌های اقتصاد اسلامی داشته و بنابراین باید بیشتر از گذشته توسط نهادهای پولی در ایران مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آذر، عادل و علی، رجب زاده (1391). تصمیم‌گیری کاربردی: رویکرد‌MADM. تهران، انتشارات نگاه دانش.
آئین‌نامه تسهیلات بانکی مصوب هیئت وزیران (1362).
اسلامی بیدگلی، غلامرضا و فاضلیان، سید محسن (1384). معرفی روش‌های تأمین مالی مسکن. دانشگاه امام صادق (ع)، شماره 25، 69-94.
اصغرپور، محمد جواد (1392). تصمیم‌گیری چند معیاره. چاپ سوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
پاکدامن، رضا، مجموعه قوانین و مقررات خدمات اقتصادی، ج 1، 280-282.
تفرشی، محمدحسن و وحدتی شیرازی، حسن (1380). ماهیت حقوقی احکام و آثار اجاره به شرط تملیک. دانشور، شماره 36.
جواهرالکلام، ج ۲۳، ۱۰۸ و 110.
درگاهی، حسن (1387). مروری بر روش‌های تأمین مالی مسکن در تجربه اقتصادهای توسعه‌یافته و درحال توسعه: درس‌هایی برای ایران.سیزدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن در ایران، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
عیوضلو، حسین (1382). بررسی فقهی عقود در بانکداری اسلامی، تازه‌های اقتصاد، شماره 80..
قاروبی، شیخ حسن (1416). النضید. انتشارات داوری، ج 12.
کمیجانی، اکبر و نظرپور، محمدنقی (1387). چگونگی کاربرد عقد استصناع در قانون عملیات بانکی بدون ربا. فصلنامه اقتصاد اسلامی، سال هشتم، شماره 30، 69-98.
منهاج‌الصالحین (خوئی). ج 2، 49.
مهرگان، محمدرضا (1386). تصمیم‌گیری با چندین هدف. تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 87-91.
نظرپور، محمدنقی (1384). اوراق بهادار استصناع (سفارش ساخت) ابزاری برای سیاست پولی. فصلنامه اقتصاد اسلامی، سال پنجم، شماره 20، 81-110.
نظرپور، محمدنقی، یوسفی، محمد رضا و سجادی، سید محسن (1391). عقد تورق برای تأمین نقدینگی از منظر فقهای امامیه. فصلنامه تخصصی فقه اهل بیت، شماره 69، 41-75.
Bacha, O. I. (1995). Conventional Versus Mudarabah Financing; An Agency Cost Perspective''. Journal of Islamic Economics4(1), 33-49.Bendjilali, B., and Khan, T., (1995), “Economics of Diminishing Musharakah”, IRTI, Jeddah.
Brown, V. J. (2003). Give me shelter: the global housing crisis. Environmental health perspectives111(2), A92.http://dahabshilbank.com.
Ka, B., & Ng, A. (2009). „Shariah and legal issues of Musharakah Mutanaqisah‟. New Horizon, 46.
Mahdi, M. A. (1995). Islamic Banking Modes for House Building Finance. IRTI, Islamic Development Bank, Jeddah.
McMillen, M. (2012). Islamic Home Purchase Financing: A Conceptual Overview.
Meera, M., Kameel, A., & Abdul Razak, D. (2005). Islamic home financing through Musharakah Mutanaqisah and Al-Bay’Bithaman Ajil contracts: A comparative analysis. Review of Islamic Economics9(2), 5-30.
Meera, M., Kameel, A., & Abdul Razak, D. (2009). Home financing through the musharakah mutanaqisah contracts: some practical issues.
Rosly, S. A. (2005). Critical issues on Islamic banking and financial markets: Islamic economics, banking and finance, investments, Takaful and Financial Planning. Dinamas Publishing.
Smolo, E., & Kabir Hassan, M. (2011). The potentials of mushārakah mutanāqisah for Islamic housing finance. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management4(3), 237-258.
Thomas, A. (2001). Methods of Islamic home finance in the United States. The American Journal of Islamic Finance, 1-14.
Tlemsani, I., & Matthews, R. (2003). Ethical Banking Islamic House Financing in The United Kingdom: A Comparative Study. Center e for International Business Policy, Kingston Business School.